“Trong 5 năm năm tôi kháng cáo và chưa bao giờ có cơ hội. Trong một phiên phúc thẩm, án của tôi được giảm xuống chung thân … Nhưng tuyệt vọng khiến tôi phải cố gắng lại một lần nữa, giống như viên xí ngầu, xúc xắc may rủi cho cuộc sống.”
Tan Đuc Thanh Nguyễn (giữa). Photo Courtesy: http://www.smh.com.au/
“Tôi không ngủ, … không thể suy nghĩ được gì hơn,” Tan Đuc Thanh Nguyễn, cựu thành viên nhóm buôn bán ma túy Bali nine nổi tiếng trước đây, tâm sự sau khi coi chương trình hành quyết hai đồng phạm chủ mưu trong băng nhóm được truyền hình trực tiếp trên TV từ nhà tù ở Malang, đông Java, Indonesia.
“Tôi xem trên TV, ngạc nhiên vì người ta chiếu nó. Những hình ảnh sống động ở hải cảng gần Nusakambangan. Tôi chưa bao giờ có cảm giác như vậy trong đời, nhưng hy vọng thì tắt ngấm khi chính phủ Úc bỏ cuộc,” người đàn ông Úc gốc Việt từng tuyển người vận chuyển ma túy (những chú la) cho chuyến buôn bán ma túy định mệnh tâm sự.
Nguyễn từng đối diện với án tử hình, tòa thượng thẩm Indonesia kết án tử hình vào năm 2006. Hai năm sau đó, án được giảm xuống chung thân.
Trạng thái cảm xúc của anh dao động, thay đổi liên tục, “Đôi khi trống rỗng, sau đó là tức giận, chuyển sang tê cứng, buồn, tê. Lúc lên, lúc xuống.”
Nguyễn được sinh ra trong trại tị nạn ở Philippines vào năm 1985 nhưng lại trưởng thành ở Wellington Point, Brisbane, sau khi cả gia đình được chính phủ Úc cho định cư.
Nguyễn là người tuyển dụng Scott Rush và Michael Czugaj tham gia vào việc vận chuyển hơn 8 kgs ma túy từ Indonesia vào Úc.
Bị bắt vào ngày 17 tháng 5 năm 2005 trong căn nhà bungalow trên bãi biển Bali khi anh ta và 3 đồng phạm khác – Myunran Sukumaran, Si Yi Chen và Matthew Norman – đang chuẩn bị ra khu trung tâm ăn mừng sinh nhật lần thứ 24 của Sukumaran. Đúng lúc đó thì cảnh sát gõ cửa, ập vào. Cảnh sát phát hiện ra những chiếc túi chứa 334 grams ma túy và một túi tiêu.
Khi Nguyễn trải lòng, anh ngạc nhiên vì những gì Sukumaran và Andrew Chan đã làm được trong thập niên qua.
“10 năm trước, chúng tôi bị mọi người thù ghét. Còn hôm nay? Hận thù ngày xưa đã biến thành yêu thương. Nếu một người không kinh ngạc về điều đó, thì không có điều gì khiến bất cứ ai kinh ngạc,”Nguyễn thổ lộ.
Anh hy vọng án tử hình sẽ được bãi bỏ, và cái chết của Chan và Sukumaran sẽ không vô ích.
“Họ đem lại cảm hứng và tôi hy vọng ước nguyện cuối cùng của họ sẽ được đáp ứng. Tôi xin chia buồn cùng với cha mẹ và người thân của họ. Hy vọng sẽ không có ai sẽ phải trải qua những gì như họ đã trải qua.”
Nguyễn đang quyên tiền cộng đồng đóng góp cho phiên tòa phúc thẩm kháng án của các thành viên còn lại của nhóm Bali nine. Hiện tại, $4000 đã quyên được so với mục tiêu $2000.000 đặt ra.
“Cơ hội cuối cùng cho chúng tôi là kháng án một lần nữa. Đây là phiên phúc thẩm thứ 5 của tôi. Gia đình tôi đã dành toàn bộ số tiền tiết kiệm để trả chi phí luật sư. Họ bây giờ đang phải trả nợ,” Nguyễn tâm sự trên mycause.com.
“Trong 5 năm năm tôi kháng cáo và chưa bao giờ có cơ hội. Trong một phiên phúc thẩm, án của tôi được giảm xuống chung thân … Nhưng tuyệt vọng khiến tôi phải cố gắng lại một lần nữa, giống như viên xí ngầu, xúc xắc may rủi cho cuộc sống.”
Nguyễn cho biết mỗi ngày mình dậy sớm và ra phòng tập. “Tôi tự tập đấm bốc theo sách. Tôi cũng dạy tiếng Anh cho các tù nhân khác và khuyến khích họ vượt qua những vấn đề cá nhân ở phòng tập.”
Nguyễn bị giam trong cùng một xà lim với người vận chuyển trong nhóm Bali nine – Martin Stephens, nhưng cả hai không bàn luận đến việc hành quyết.
“Tôi đọc sách, nghe nhạc và đi nhà thờ. Tất nhiên còn nhiều điều để kể về cuộc sống sau song sắt ở Indonesia nhưng phải nhớ rằng tôi vẫn còn ở đây, trong những bức tường này, và sự trừng phạt có thể rất khắc nghiệt,” anh viết.
Năm ngoái, Nguyễn được chuyển từ nhà tù Kerobokan ở Bali về Malang, và anh không liên lạc với Chan và Sukumaran.
“Tôi hiếm khi có người tới thăm, bây giờ thì tôi bị chuyển đến Malang, đông Java, nơi khá xa, gia đình tôi khó mà đến đây được.”
Nguyễn cho hãng Fairfax Media biết anh đang chờ luật sư xem xét, sửa hồ sơ và bước tiếp theo là gì.” Đây là việc của luật sư nên tôi không suy nghĩ nhiều. Tôi chỉ chuẩn bị tinh thần, và hy vọng chừng đó đủ rồi.”
Thông tin về vụ Bali nine:
• Tám đàn ông và một phụ nữ bị bắt giữ vào tháng tư năm 2005 tại phi trường và khách sạn ở Bali, Indonesia sau khi được cảnh sát Úc Châu thông báo. Nhóm 9 người ngày âm mưu đưa 8,3kg (18lb) ma túy về Úc.
• Năm 2006, tòa thượng thẩm ở Indonesia kết án tử hình đối với Myuran Sukumaran và Andrew Chan vì hai người này cầm đầu nhóm, chủ mưu tuyển dụng những người khác. Cả hai vừa bị hành quyết vào hôm 29 tháng tư vừa qua.
• 7 người còn lại đang thụ án từ 20 năm tù đến chung thân, sau khi một số thoát án tử hình ở phiên phúc thẩm.
• Chan và Sukumaran đã nhiều lần kháng án tử hình, đưa ra bằng chứng họ đang “cải tà quy chánh”. Chan dạy kinh thánh và các lớp làm bánh trong tù, trong khi Sukumaran thành một nghệ sĩ.
Cảnh sát liên bang Úc (AFP) nhận được nhiều chỉ trích vì đã báo phía Indonesia thông tin dẫn đến việc bắt giữ nhóm buôn bán ma túy và tử hình hai người chủ mưu, mặc dù họ biết nghi can có thể đối diện án tử hình ở Indonesia.
Nhưng các quan chức cao cấp cho biết rằng họ không thể bắt nhóm này trước khi họ rời Úc đi Indonesia. Vào thời điểm đó, họ không có đủ thông tin để bắt giữ nhóm Bali nine trước khi rời Úc. AFP đã không nắm rõ có bao nhiêu thành viên trong nhóm, và bọn họ buôn bán ma túy loại nào, vì vậy họ đã liên lạc với Indonesia. Tuy nhiên, một nhân viên đã yêu cầu được ra khỏi đội điều tra vì ông tức giận về những rủi ro tội phạm có thể bị kết tội tử hình ở Indonesia.
Indonesia vẫn tử hình Andrew Chan và Myuran Sukumaran mặc dù nhận được nhiều áp lực ngoại giao từ chính phủ Úc.
Dự kiến AFP sẽ phải trình diện trước ủy ban quốc hội giải trình về quyết định trên.
(Tổng hợp)
