Kênh VTC14 của Việt Nam đã chính thức đưa ra lời xin lỗi hôm 04/04 về “những lỗi sai về nghiệp vụ trong quá trình tác nghiệp” sau khi phóng sự “Khi áo trắng học sinhchìm trong khói trắng shisha” được phát trên truyền hình.
Báo Tuổi Trẻ đưa tin vào cùng ngày, đăng nguyên văn phần xin lỗi của VTC14, trong đó có đoạn giải thích: “Ban biên tập VTC14 đã kiểm tra chi tiết, rà soát lại toàn bộ quy trình sản xuất chương trình này và nhận thấy có những lỗi sai về nghiệp vụ trong quá trình tác nghiệp.
“Trong đó việc êkip sản xuất đã chưa tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc trong việc sử dụng thông tin và hình ảnh khi ghi hình, phát sóng đối với đối tượng là vị thành niên. Đặc biệt, ekip sản xuất đã sai sót khi không làm mờ nhận diện cá nhân của các em khi phát sóng chương trình.
“Lỗi nghiệp vụ và việc không làm mờ nhận diện hình ảnh cá nhân của các em đã dẫn đến những suy diễn sai về tư cách đạo đức của các em xuất hiện trong chương trình và tác động tiêu cực tới cuộc sống và học tập của các em, nhất là khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường.”
Theo đó, lời xin lỗi từ VTC14 được gửi tới những em học sinh xuất hiện trong chương trình và gia đình, đồng thời cho biết nhóm thực hiện chương trình đã bị đình chỉ.
Một bài viết khác cũng trên Tuổi Trẻ hôm 03/04, trích ý kiến luật sư cho rằng có dấu hiệu vi phạm luật báo chí đối với phóng sự của VTC14.
Ông Nguyễn Thành Công, đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh được dẫn lời cho rằng, “có cơ sở xác định hành động biến cảnh quay sắp đặt, dàn dựng trở thành một phóng sự ghi nhận thực tế là sai phạm của phóng viên VTC14.
“Sai phạm này trước tiên là vi phạm nguyên tắc và đạo đức nghề nghiệp, sau đó là vi phạm pháp luật.”
“Việc thể hiện rõ mặt, bảng tên của các học sinh dù trước đó đã thống nhất che mờ đã là vi phạm về quyền nhân thân trong sử dụng hình ảnh cá nhân quy định tại Điều 31 Bộ luật dân sự.”
“…Ngoài ra, với việc xâm hại đến hình ảnh cá nhân, gây ra việc hiểu nhầm cho các học sinh dẫn đến tổn thất về tinh thần, sức khỏe của họ thì phóng viên còn phải bị bồi thường thiệt hại theo quy định tại Đ.307 Bộ luật dân sự.”
‘Khóc suốt’
Trước đó một ngày, báo Người Lao Động đưa tin chính những học sinh xuất hiện trong chương trình đã bày tỏ phản đối về phóng sự, cho rằng các cuộc phỏng vấn đã bị cắt xén, và dàn dựng.
Bài báo cũng trích dẫn ý kiến trên mạng xã hội của một đại diện cho nhóm có mặt trong phóng sự, cho biết nhóm học sinh đã yêu cầu người làm phóng sự xóa mác trường trên áo đồng phục.
“Lúc đó chị Th. cũng đồng ý nên 2 bạn mình là Đức A. và Thu Tr. mới đồng ý trả lời phỏng vấn. Sau đó vài ngày, mình xem trên Facebook mới tá hỏa khi thấy video phỏng vấn đó quá khác so với sự thật, đoạn phỏng vấn hai bạn mình đã quay hôm đó đã bị cắt xén quá nhiều, và chị đã thất hứa về việc xóa mác logo trường.”
“Khi được hỏi thì các bạn nêu ra cả những tác hại của shisha và đưa ra lời khuyên cho các bạn học sinh, nhưng bị cắt hết chỉ để lại những câu nói trơ vơ như thế. Video đó đã biến các bạn mình thành nhứng đứa không ra gì, đến lúc video bị phát tán rộng rãi bạn mình đã nhận được không ít bình luận ác ý làm ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý của hai bạn. Đặc biệt là Tr., vì chuyện này Tr. khóc suốt và không dám đi học.”
Ý kiến này cũng nói rõ, công văn của ban biên tập VTC gửi tới trường một ngày sau khi có thắc mắc của trường, đã không “nói đúng sự thật”, rằng “nội dung nói rằng bọn mình đang sử dụng shisha thì bị bắt gặp”.
Hút Shisha có hại hay không?
Theo trang thông tin của British Heart Foundation (Quỹ chuyên nghiên cứu về bệnh tim ở Anh) viết, thuốc shisha có chứa thuốc lá thông thường, vậy cũng giống như thuốc lá, nó chứa nicotine, hắc ín, carbon monoxide và các kim loại nặng như chất arsenic và chì.
Thế nên, người hút shisha thường xuyên cũng phải đối mặt với khả năng bị bệnh tương tự như người hút thuốc lá như bệnh tim, ung thư, các bệnh đường hô hấp và những vấn đề gặp phải trong quá trình mang thai.
Thời gian hút shisha trung bình là khoảng 1 giờ đồng hồ, và các nghiên cứu cho thấy rằng trong giai đoạn này, người ta có thể hít vào lượng khói tương đương với 100 điếu thuốc lá.
Tin đăng về vụ việc này trên Facebook của BBC Tiếng Việt đã thu hút gần 5.000 like, trong đó bình luận của Dụng Ngọc Phan viết: “Thôi thế là đã tử tế lắm rồi, biết sai, biết lỗi, biết xin lỗi vậy là tốt quá so với những việc của ông VTV,” được nhiều người thích nhất.
Một bình luận khác cũng được nhiều người chú ý của Facebooker Trương Vô Kỵ: “Chỉ xin lỗi vì quên không làm mờ khuôn mặt thôi á? Thế khác gì ngầm khẳng định là đưa tin đúng sự thật?”.
Phóng sự của VTC14 về tình trạng học sinh phổ thông hút shisha rộng rãi được phát trên truyền hình hôm 27/03.
