Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội Israel.
Tuy nhiên, các cuộc thăm dò ngoài phòng phiếu cho thấy Đảng Likud của ông gần như có kết quả ngang với đảng trung tả Liên minh phục quốc Do Thái (Zionist Union).
Ông Netanyahu cho biết ông đã nói chuyện với các lãnh đạo các đảng cánh hữu khác về việc thành lập một chính phủ mới.
Tuy nhiên, nhà lãnh đạo đối lập Yitzha Herzog nói kết quả cho thấy không thể bỏ qua liên minh của ông.
‘Chiến thắng lớn’
Ước tính của hai đài truyền hình Israel cho thấy cả hai đảng đều giành được 27 ghế trong Quốc hội (Knesset) có 120 ghế.
Trong bài diễn văn trước những ủng hộ viên vui mừng ở Tel Aviv, ông Netanyahu đã mô tả cuộc bỏ phiếu ngày 17/3 là ‘chiến thắng lớn’ cho Đảng Likud cánh hữu vốn đã giành được kết quả tốt hơn mong đợi.
Đảng Likud đã bị Liên minh phục quốc Do Thái bỏ sau trong các cuộc thăm dò dư luận trước khi cuộc bầu cử diễn ra.
Ông Netanyahu nói rằng đảng ông có được kết quả này ‘bất chấp mọi khó khăn trở ngại’.
Ông kêu gọi các lãnh đạo của cái ông gọi là ‘phe quốc gia’ của Israel thành lập ‘chính phủ không trì hoãn’.
Tuy nhiên, phe đối lập đã gọi động thái này của Đảng Likud là ‘còn quá sớm’.
Ông Herzog nói với những người ủng hộ rằng ông tin tưởng vào khả năng đảng ông thành lập chính phủ mới.
“Ngày hôm nay chúng ta đã đạt được một thành tích khó tin,” ông nói.
“Tôi sẽ làm tất cả mọi thứ có thể để thành lập một chính phủ có tư tưởng xã hội thật sự cho Israel.”
Kết quả cuối cùng sẽ được công bố vào sáng ngày 18/3.
Khi có kết quả cuối cùng, Tổng thống Reuven Rivlin sẽ giao trách nhiệm thành lập chính phủ cho một lãnh đạo đảng mà ông cho rằng có cơ hội lớn nhất trong việc tập hợp một liên minh.
‘Có nhiều đồng minh hơn’
Mô hình đại diện theo tỷ lệ của Quốc hội Israel luôn giúp cho các đảng nhỏ có ghế và dẫn đến chính phủ liên minh, biên tập viên Trung Đông của BBC, ông Jeremy Bowen, tường thuật từ thủ đô Tel Aviv.
Ông cho biết tuyên bố chiến thắng sớm của ông Netanyahu là dựa trên niềm tin của ông rằng ông có nhiều đồng minh hơn ông Herzog trong số các đảng nhỏ.
Ông Netanyahu có khả năng trở thành nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất của Israel nếu như ông giành được nhiệm kỳ thứ tư.
Không đảng phái nào từng giành được thế đa số hoàn toàn theo hệ thống bầu cử dựa trên nguyên tắc đại diện theo tỷ lệ của Israel.
Gần 72% cử tri đủ điều kiện đã đi bỏ phiếu. Tỷ lệ cử tri đi bầu này là cao hơn cuộc bầu cử lần trước hồi năm 2013 bốn điểm phần trăm.
Kênh 1 và Kênh 10 của Israel đều dự đoán cả hai đảng chính giành được 27 ghế trong khi kênh 2 cho rằng Đảng Likud sẽ dẫn đầu với khoảng cách 1 ghế so với đảng về nhì.
Để giành được thế đa số thì phải giành được 61 ghế.
Danh sách Ả Rập Chung (The Joint Arab List), liên minh các đảng phái do người Ả Rập sống ở Israel chi phối, đã về thứ ba với khoảng 13 ghế, theo các cuộc thăm dò ngoài phòng phiếu.
Tuy nhiên, đảng này nói rằng họ sẽ không đảm nhiệm vị trí nào trong chính phủ.
Ông Netanyahu đã cam kết không cho phép thành lập một nhà nước Palestine độc lập nếu ông giành được nhiệm kỳ thứ tư trong khi Liên minh Phục quốc Do Thái đã bày tỏ sự ủng hộ cho giải pháp hai nhà nước và cam kết sẽ cải thiện mối quan hệ với người Palestine và cộng đồng quốc tế.
‘Dễ lập liên minh hơn’
Từ trụ sở Đảng Likud ở Tel Aviv, phóng viên BBC Kevin Connolly tường thuật:
“Những người vận động cho Đảng Likud ca hát và nhảy múa chỉ vài phút sau khi các đài truyền hình thông báo kết quả thăm dò ngoài phòng phiếu bởi vì họ nhìn thấy con đường tương đối đơn giản trong việc thành lập một liên minh cánh hữu nữa.
Khả năng này có thể bao gồm ông Netanyahu liên minh với phe thế tục của các ông Yisraeli Beitenu và ông Kulanu và thêm vào đó là các đảng tôn giáo theo chủ nghĩa dân tộc như Đảng Ngôi nhà Do Thái và các đảng đại diện cho những người Do Thái giáo chính thống như Đảng Shas.
Một liên minh khả dĩ có thể hợp tác được với nhau có thể hình dung dễ dàng hơn từ phía Đảng Likud hơn là từ phía Liên minh Phục quốc Do Thái do ông Yitzhak Herzog đứng đầu.”
Bầu cử Israel – Các đối thủ chính:
Benjamin Netanyahu: một chiến thắng nữa cho Đảng Likud có nghĩa là chính khách kỳ cựu này của Israel sẽ lên nắm quyền nhiệm kỳ thứ tư. Lập trường diều hâu của ông đối với Palestine và Iran đã khiến ông rất được lòng cánh hữu nhưng lại là một nhân vật gây chia rẽ trên chính trường Israel.
Yitzhak Herzog: đồng lãnh đạo của Liên minh Phục quốc Do Thái. Ông Herzog đã cáo buộc Đảng Likud làm giảm mức sống của người Israel. Ông cũng phản bác lại cáo buộc của ông Netanyahu rằng ông ‘mềm yếu’ bằng cách nhắc đến thời gian ông phục vụ trong lực lượng đặc nhiệm của Israel.
Tzipi Livni: đồng lãnh đạo của Liên minh Phục quốc Do Thái. Bà Livni là người ủng hộ việc theo đuổi hợp tác với Palestine.
