Thủ tướng Đức nói việc các đồng minh do thám lẫn nhau là “không thể chấp nhận”
Lãnh đạo EU họp tại Brussels nói cáo buộc Hoa Kỳ nghe lén có thể làm tổn hại tới nỗ lực chia sẻ thông tin chống khủng bố.
Một thông cáo chung của các nhà lãnh đạo nói rằng “việc thiếu tin tưởng có thể tạo định kiến” trong việc hợp tác thu thập thông tin tình báo.
Pháp và Đức muốn đối thoại với Mỹ trước cuối năm nay để giải quyết bất đồng xoay quanh chương trình do thám của nước này, Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết.
Thông điệp của bà Merkel được đưa ra sau khi có cáo buộc rằng điện thoại di động của bà và hàng triệu cuộc điện thoại từ Pháp bị Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) nghe lén.
Bà Merkel nói một khi đã có ngờ vực thì hợp tác trong lĩnh vực tình báo sẽ khó khăn.
Cáo buộc về chương trình do thám của Mỹ tiếp tục bao trùm lên hội nghị thượng đỉnh châu Âu ở Brussels.
Phát biểu sau ngày đầu tiên của hội nghị, bà Merkel nói Pháp và Đức muốn “thiết lập một thỏa thuận khung” với Mỹ về hoạt động do thám.
Bà nhấn mạnh rằng muốn đạt được một nền tảng để tiếp tục xây dựng quan hệ với Washington, và muốn thấy hành động cụ thể, không chỉ đơn thuần là những lời xin lỗi.
“Rõ ràng là phải có sự thay đổi lớn trong tương lai,” bà Merkel nói.
“Chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để tiến tới một sự hiểu biết chung trước cuối năm nay về sự hợp tác giữa các cơ quan tình báo Đức-Mỹ và Pháp-Mỹ, để tạo khuôn khổ cho sự hợp tác.”
Hàng loạt cáo buộc
Tại một buổi họp báo khác, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Herman Van Rompuy nói các lãnh đạo châu Âu “ghi nhận nguyện vọng đối thoại song phương với Mỹ của Pháp và Đức”.
Các quốc gia khác “có thể tham gia vào sáng kiến này,” ông nói thêm.
Ông Rompuy nói việc thu thập tin tức tình báo là một vũ khí quan trọng nhằm chống khủng bố, tuy nhiên nó sẽ bị làm tổn hại nếu “thiếu đi niềm tin”.
Bà Merkel yêu cầu “một lời giải thích đầy đủ” về cáo buộc nghe lén điện thoại mà truyền thông Đức đưa ra trước đó.
Bà cũng đã bày tỏ quan ngại với Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama trong một cuộc điện đàm vào ngày 23/10.
Tổng thống Pháp Francois Hollande cũng tỏ ra quan ngại trước thông tin nói các cuộc gọi từ Pháp cũng bị theo dõi.
Tuần báo L’Espresso của Ý nói Hoa Kỳ và Anh quốc lâu nay vẫn theo dõi internet và đường dây điện thoại của nước này.
Những tin này được dẫn nguồn từ Edward Snowden, người rò rỉ thông tin tình báo Mỹ. Cả NSA và trung tâm do thám của Anh GCHQ đều bị cáo buộc đã nghe lén ba đường dây dưới biển có điểm dừng tại Ý.
Trong một diễn biến khác, tờ Guardian của Anh cũng dẫn lời Edward Snowden nói điện thoại của 35 lãnh đạo quốc tế đã từng bị NSA theo dõi, sau khi một quan chức chính phủ Mỹ đưa số điện thoại của họ cho cơ quan này.
