Hôm nay 25.5, gần 35,5 triệu cử tri Ukraine đi bầu tổng thống với hy vọng chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị.
Bảng quảng cáo vận động tranh cử của bà Yulia Tymoshenko – Ảnh: AFP
Ngày 24.5, công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử ở Ukraine đã diễn ra rất khẩn trương. Các lá phiếu được chuyển đến khoảng 34.000 điểm bỏ phiếu trải khắp đất nước, theo Reuters. Cuộc bầu cử ngày 25.5 được xem là quan trọng nhất của Ukraine kể từ khi tách khỏi Liên Xô hồi năm 1991, diễn ra trong bối cảnh nước này đang đối mặt với nguy cơ bị chia cắt và đang bên bờ vực phá sản về kinh tế. Theo giới chức bầu cử, các phòng phiếu sẽ mở cửa từ 8 – 20 giờ ngày 25.5 (giờ địa phương). Kết quả dự kiến sẽ được công bố vào ngày 26.5.
Trong hai ngày qua, các vụ đụng độ giữa quân chính phủ và phe ly khai đã khiến hơn 20 người thiệt mạng, chủ yếu là lính chính phủ. Công tác chuẩn bị bầu cử tại hai vùng Lugansk và Donetsk bị gián đoạn do các cuộc giao tranh giữa hai bên. Tuy vậy, chính quyền Kiev vẫn quyết tâm tổ chức bầu cử bằng cách tăng cường an ninh. Hơn 75.000 cảnh sát và tình nguyện viên đã được triển khai đến các điểm bỏ phiếu. Reuters cho hay Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) đã gửi hơn 1.000 quan sát viên đến giám sát bầu cử, trong khi Mỹ hỗ trợ 11,4 triệu USD cho Kiev để tổ chức. Tổng thống Ukraine Oleksandr Turchynov đã lên tiếng kêu gọi cử tri đi bỏ phiếu để ngăn nước này trở thành một phần của Nga, theo AFP. Giới chức Kiev hy vọng số cử tri đi bầu sẽ chiếm tỷ lệ cao để bù đắp cho số phiếu thiếu hụt ở Crimea và một số vùng miền đông do phe ly khai chiếm giữ. Crimea đã sáp nhập vào Nga, trong khi lãnh đạo hai vùng Lugansk và Donetsk tuyên bố tẩy chay bầu cử, theo Đài RT (Nga). Điều này đồng nghĩa với việc 5 triệu cử tri ở Lugansk và Donetsk khó có thể đi bỏ phiếu.
Trong số 18 ứng viên ra tranh cử tổng thống có hai gương mặt triển vọng là tỉ phú Petro Poroshenko, người được gọi là “Vua sô cô la” do sở hữu chuỗi cửa hàng bán bánh kẹo và cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko, người từng được mệnh danh là “Nữ hoàng khí đốt”. Ông Poroshenko từng giữ chức bộ trưởng trong chính quyền của tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych song sau đó đã rót tiền cho các cuộc biểu tình chống ông này. Theo AFP, ông Poroshenko từng tuyên bố sẽ giải quyết tình hình bất ổn tại miền đông chỉ trong vòng 3 tháng nếu đắc cử. Các cuộc thăm dò dư luận trước bầu cử cho thấy tỉ phú với tài sản ròng trị giá hơn 1,3 tỉ USD nhận được gần 45% số phiếu ủng hộ so với tỷ lệ chỉ 8,4% của đối thủ Tymoshenko. Tuy nhiên, các ứng viên cần giành được hơn 50% số phiếu cần thiết để có thể chiến thắng ngay tại vòng 1.
Giới quan sát nhận định cho dù ai chiến thắng cũng sẽ đối mặt với nhiều thách thức phía trước, trong đó có việc giải quyết bất ổn ở miền đông, vực dậy nền kinh tế đang bên bờ vực phá sản cũng như hóa giải lời đe dọa cắt nguồn khí đốt của Nga vào đầu tháng 6 tới. Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 23.5 đã tuyên bố sẽ tôn trọng lựa chọn của người dân Ukraine. Ông còn nhấn mạnh Moscow sẵn sàng hợp tác với chính phủ mới tại Kiev sau cuộc bầu cử tổng thống. Trước đó, Tổng thống Putin đã ra lệnh rút quân Nga khỏi biên giới với Ukraine, đồng thời cho biết quá trình rút quân có thể kéo dài ít nhất 20 ngày.
Châu Yên