Australia và Ấn Độ nhất trí thúc đẩy việc ký kết thỏa thuận tự do thương mại, trong lúc Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi có bài phát biểu trước các nhà lập pháp tại Canberra.
Thủ tướng Úc Tony Abbott thừa nhận thương mại song phương – tổng trị giá khoảng 15 tỷ đôla Úc (13 tỷ Mỹ kim) – vẫn dưới mức tiềm năng và hy vọng hai bên có thể đi đến một thỏa thuận mới trong năm 2015.
Ông Modi nói Ấn Độ là “lời giải cho nỗ lực tìm kiếm những cơ hội mới về kinh tế [của Úc]”.
Động thái trên diễn ra một ngày sau khi Australia ký một hiệp định thương mại mang tính lịch sử với Trung Quốc.
Tổng trị giá thương mại giữa Australia và Trung Quốc năm ngoái được ước tính vào khoảng 150 tỷ đôla Úc.
‘Không có mô hình nào khác’
Phát biểu sau buổi tiếp đón thủ tướng Ấn Độ hôm 18/11, ông Abbott nói: “Chúng tôi muốn đi xa hơn và đó là lý do vì sao ưu tiên tiếp theo của Úc là đạt thỏa thuận quan hệ đối tác kinh tế toàn diện với Ấn Độ”.
“Đây là cơ hội hiếm có. Đây là lúc điều này cần được thực hiện”.
Trong khi đó, ông Modi nói “đà phát triển, lợi thế dân số và nhu cầu của Ấn Độ là tạo nên những cơ hội về dài hạn cho Úc và tất cả nằm trong khuôn khổ của một nền dân chủ”.
“Không có một mô hình nào giống như vậy trên khắp thế giới,” ông nói.
Truyền thông Australia cho rằng nhận định của ông Modi là một sự so sánh khéo với Trung Quốc, đối thủ lâu năm của Ấn Độ.
Ấn Độ – bên cạnh Trung Quốc – là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới.
Trong một diễn biến riêng lẻ, hôm 17/11, công ty khai khoáng của Ấn Độ, Adani, đã có được sự ủng hộ của chính quyền Ấn Độ và bang Queensland của Úc để giúp xây dựng một dự án mỏ than, đường sắt và cảng biển với tổng trị giá 7 tỷ đôla.
Adani đã ký một bản ghi nhớ về khoản vay 1 tỷ đôla từ một ngân hàng nhà nước ở Ấn Độ cho một mỏ than ở Queensland mà tập đoàn này dự kiến sẽ xây trước cuối năm 2017.
Úc đã phê chuẩn cho dự án than này, bất chấp quan ngại về ảnh hưởng môi trường.
Nhập khẩu Uranium
Ông Modi là lãnh đạo đầu tiên của Ấn Độ viếng thăm Úc trong 28 năm qua.
Ông đã được chào đón bởi tràng pháo tay từ các nhà lập pháp Úc.
Trong bài phát biểu đề cập đến nhiều chủ đề, ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy quan hệ Úc – Ấn Độ đối với ‘hòa bình, ổn định trong khu vực và nỗ lực chống khủng bố”.
Ông cũng nói Ấn Độ muốn bắt đầu nhập khẩu uranium từ Úc, sau khi Canberra tháo gỡ lệnh cấm bán uranium cho quốc gia có nhu cầu cao về năng lượng này.
Hôm 17/11, ông Modi đã nhận được sự tiếp đón nồng nhiệt tại Sydney, nơi ông có bài diễn văn trước cộng đồng người Ấn Độ tại công viên Olympic của thành phố.
Ông Modi đã có mặt tại Úc từ tuần trước để tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 ở Brisbane.
Phát biểu sau hội nghị, ông Modi nói với các lãnh đạo doanh nghiệp Úc rằng họ có thể kỳ vọng vào những cơ hội đầu tư tốt hơn ở Ấn Độ.
Một chuyến tàu đặc biệt, được gọi là Modi Express, chở hơn 200 hành khách từ Melbourne đến Sydney, đã được một bộ trưởng của Úc phê chuẩn.
“Điều này thể hiện sự bền vững trong quan hệ Ấn Độ – Úc, ngay cả khi họ thắng chúng tôi trong giải Cricket World Cup năm 2015. Chuyến thăm của ông [Modi] là vô cùng quan trọng,” Bộ trưởng Bộ Đa Văn hóa bang Victoria Matthew Guy nói.
