Tổng thống Barack Obama đã bác bỏ dự án đường ống Keystone XL gây tranh cãi, một kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu gần dài gần 1.200 dặm để vận chuyển dầu thô từ Canada đến những bang vùng Vịnh Mexico của Mỹ.
Phát biểu tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Sáu, Tổng thống Obama nói rằng ông đồng ý với kết quả thẩm định của Bộ Ngoại giao nói rằng dự án “sẽ không phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ.”
Dự án đường ống dẫn dầu này đã trở thành trung tâm của tranh luận về chính sách môi trường và cam kết sẽ có hành động táo bạo để kiềm chế biến đổi khí hậu của Tổng thống. Thông báo này được đưa ra trước một hội nghị thượng đỉnh của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu tại Paris vào tháng sau, nơi ông Obama dự kiến sẽ hối thúc các quốc gia chấp thuận những biện pháp mạnh mẽ hơn để giúp làm chậm lại tình trạng tăng nhiệt toàn cầu.
Ông Obama cho biết xây dựng đường ống Keystone XL sẽ không “đóng góp có ý nghĩa, lâu dài” vào nền kinh tế của Mỹ, không hạ thấp giá xăng cho người tiêu dùng và sẽ không làm tăng an ninh năng lượng của Mỹ.
Dự án đã được Bộ Ngoại giao duyệt xét từ nhiều năm qua. Bộ thẩm định những dự án đề xuất xuyên biên giới vào Mỹ, cần phải có sự chấp thuận của tổng thống.
Tòa Bạch Ốc đã đối đầu gay gắt với Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát vốn ủng hộ xây dựng đường ống Keystone XL. Các nghị sĩ Cộng hòa lập luận rằng đường ống này sẽ làm giảm giá dầu và hạn chế sự lệ thuộc của Mỹ vào dầu mỏ nước ngoài.
Các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa trong Quốc hội đã phản ứng mạnh mẽ và nhanh chóng trước thông báo của Tổng thống. Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan gọi quyết định này là “bậy bạ” và “hết sức sai trái.” Đăng trên Twitter, ông Ryan lập luận rằng ông Obama về cơ bản đang khước từ những công ăn việc làm trả lương tốt, đối tác thương mại và nước cung cấp năng lượng lớn nhất của Mỹ, và ý nguyện của người dân Mỹ và đa số lưỡng đảng của Quốc hội. “Nếu tổng thống muốn dành khoảng thời gian còn lại trong nhiệm kỳ của mình đáp ứng những đặc lợi thì đó là sự lựa chọn của ông ta,” ông Ryan viết.
Nhiều nghị sĩ Đảng Dân chủ, bao gồm ứng cử viên Tổng thống Bernie Sanders, hoan nghênh quyết định này.
Tổng thống công khai phê phán điều mà ông mô tả là chính trị hóa dự án Keystone XL, nói rằng vấn đề này được cả hai đảng sử dụng quá thường xuyên như một thứ vũ khí trong chiến dịch tranh cử chứ không phải là một vấn đề chính sách nghiêm túc.
Tranh cãi chính trị, ông nói, “che khuất một thực tế rằng đường ống này sẽ không phải là giải pháp thần kỳ cho nền kinh tế như một số người hứa hẹn, mà cũng không phải là đường cấp tốc hướng đến thảm họa khí hậu mà những người khác tuyên bố.”
Đầu tuần này, TransCanada, công ty đứng sau kế hoạch Keystone XL, đã yêu cầu chính quyền Obama đình chỉ việc thẩm định dự án. Trong khi Tòa Bạch Ốc cho biết sẽ xem xét yêu cầu hoãn quyết định của mình, phát ngôn viên Josh Earnest nói rằng “có thể có yếu tố chính trị” đằng sau yêu cầu của TransCanada.
Tổng thống đề cao chính sách môi trường của mình, nói rằng những nỗ lực của chính quyền ông nhằm giảm sự lệ thuộc của Mỹ vào dầu của nước ngoài và tăng cường sử dụng năng lượng sạch cho thấy Mỹ là nước lãnh đạo toàn cầu về môi trường.
Mỹ đang “lãnh đạo bằng cách tự làm gương,” ông nói, và việc phê chuẩn đường ống Keystone XL “sẽ làm suy yếu sự lãnh đạo toàn cầu này.”