Đội kiểm tra vũ khí hóa học của Liên Hợp Quốc tại Syria
Quốc hội Mỹ nói sẽ xem xét kế hoạch do Nga gợi ý tới chính phủ Syria về việc giao nộp toàn bộ số vũ khí hóa học, song vẫn tỏ ra nghi ngờ.
Nga yêu cầu Syria giao vũ khí hóa học dưới sự “kiểm soát quốc tế’ và hủy vũ khí để tránh bị Hoa Kỳ tấn công trong cuộc họp tại Moscow giữa Ngoại trưởng hai nước.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói rằng đề nghị trên được đưa ra ở Moscow trong cuộc bàn thảo với người đồng nhiệm phía Syria, Walid Muallem và ông Muallem nói trước báo giới rằng, chính phủ Syria hoan nghênh những giải pháp giúp cho tính mạng của người dân được an toàn.
Hoa Kỳ đang đe dọa tấn công Syria sau khi cáo buộc chính phủ nước này phạm tội ác chiến tranh, mặc dù Damascus vẫn kiên quyết phủ nhận.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry, vừa trở về từ châu Âu để vận động cho hành động quân sự, tái khẳng định rằng không hành động gì thì nhiều rủi ro hơn là tấn công Syria.
Tuy nhiên Ngoại trưởng Nga Lavrov sau đó nói rằng ông đã hối thúc ông Muallem trong cuộc hội đàm ở Moscow rằng không chỉ “chấp nhận giao các địa điểm trữ vũ khí hóa học cho quốc tế kiểm soát mà là rốt cùng sẽ hủy vũ khí này”.
Ông nói rằng ông đã nói với ông Muallem rằng Syria nên trở thành thành viên toàn diện của Công ước Vũ khí Hóa học.
Theo khảo sát của CNN và ORC International công bố hôm thứ Hai 09/09, có 8 trên 10 người dân Mỹ được hỏi tin rằng chế độ của ông Bashar al-Assad đã tấn công người dân bằng khí độc, thế nhưng phần đông người dân không muốn Quốc hội thông qua tấn công quân sự vào nước này.
Cũng theo khảo sát trên, có hơn 7 trên 10 người Mỹ nói can thiệp quân sự sẽ không đạt được kết quả gì đáng kể cho Hoa Kỳ và tỷ lệ tương tự đối với ý kiến đây không phải là lợi ích quốc gia khi tham gia vào cuộc nội chiến Syria.
‘Ả Rập nhất trí’
“Một điều rõ ràng là nếu chúng ta không hành động thì thông điệp gửi đến Hezbollah, Iran và Assad sẽ là không ai quan tâm nếu anh cứ vi phạm chuẩn mực quốc tế đã có từ 100 năm nay.“
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói ông và Liên đoàn các ngoại trưởng khối Ả-rập đã nhất trí rằng việc sử dụng vũ khí hóa học, mà Tổng thống Syria đang bị cáo buộc tiến hành, đã vượt qua ranh giới nghiêm cấm trên phạm vi toàn cầu.
“Việc sử dụng vũ khí hóa học của Assad đã vượt qua làn ranh giới đỏ quốc tế, giới hạn cấm trên toàn cầu”, ông nói.
Các nước Ả Rập bị chia rẽ về vấn đề tấn công quân sự vào Syria.
Phóng viên Hugh Schofield của BBC đưa tin từ Paris nói một số quốc gia như Saudi Arabia và Qatar ủng hộ quan điểm của Mỹ trong khi các quốc gia khác như nước láng giềng của Syria là Jordan và Lebanon tỏ ra thận trọng, lo lắng hơn rất nhiều về khả năng xung đột lan rộng qua biên giới của họ.
Ông Kerry nêu thông điệp tại một cuộc họp báo sau khi gặp ngoại trưởng Liên đoàn Ả Rập.
“Một điều rõ ràng là nếu chúng ta không hành động thì thông điệp gửi đến Hezbollah, Iran và Assad sẽ là không ai quan tâm nếu anh cứ vi phạm chuẩn mực quốc tế đã có từ 100 năm nay,” Kerry nói.
Tuy nhiên, cuộc nội chiến ở Syria, ông nói thêm, cần có giải pháp chính trị.
“Chúng tôi đã nói đi nói lại và tôi cũng đã nói nhiều lần mỗi khi tôi phát biểu về vấn đề này rằng không có giải pháp quân sự.”
“Điều mà chúng tôi muốn là thực thi luật lệ về việc sử dụng vũ khí hóa học.”
Ông cho biết ngoại trưởng của tất cả các nước Ả Rập tại cuộc họp đều nhất trí rằng sử dụng vũ khí hóa học tức là đã ‘vượt lằn ranh đỏ của quốc tế’.
Hội nghị của Liên đoàn Ả Rập ở Paris, lúc đầu là nhằm để thảo luận tiến trình hòa bình Israel – Palestine, quy tụ ngoại trưởng các nước Ả Rập Saudi, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Lãnh thổ Palestine, Bahrain, Qatar, Ai Cập, Jordan, Kuwait và Ma-rốc.
‘Báo động’
Ngoại trưởng Kerry tìm kiếm sự nhất trí của Liên đoàn ngoại trưởng Ả-rập về Syria
Hôm Chủ Nhật, Ngoại trưởng Anh William Hague nói với BBC rằng việc thế giới không hành động về Syria sẽ là điều đáng báo động.
Ông Hague nhấn mạnh đây là một thời điểm ‘báo động’ nếu thế giới không có hành động quân sự nào đáp lại việc sử dụng vũ khí hóa học của Syria.
Các nghị sĩ quốc hội Anh đã bỏ phiếu chống lại một can thiệp quân sự sau khi Anh và Mỹ cáo buộc chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học, nhưng chế độ Assad lại đổ lỗi quân nổi dậy.
Hoa Kỳ cũng cố gắng tìm kiếm hậu thuẫn cho một cuộc tấn công, nhưng Washington chưa đạt được thỏa thuận nào với một số đối tác chính ở Hội động Bảo an tại hội nghị thượng đỉnh G20 tuần trước.
Ngoại trưởng Anh nói với BBC một phản ứng là cần thiết để “ngăn chặn” việc sử dụng vũ khí hóa học.
“Tôi tin rằng rất mạnh mẽ rằng thế giới phải đứng lên chống lại việc sử dụng vũ khí hóa học và đang có một cuộc tranh luận diễn ra ở Quốc hội Mỹ”, ông Hague nói với chương trình truyền hình của Andrew Marr trên BBC.
“Điều mà chúng tôi muốn là thực thi luật lệ về việc sử dụng vũ khí hóa học.“
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry
Tại Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, Nga và Trung Quốc đã hơn một lần bày tỏ việc họ không đồng ý về một hành động can thiệp quân sự mà không được Liên Hiệp quốc cho phép.
Tại Hội nghị G20 vừa diễn ra ở Moscow, các cường quốc phương Tây và Nga cũng như Trung Quốc đã chưa đạt được một thỏa thuận về phương thức xử lý vấn đề Syria thông qua một hành động quân sự.
Mỹ đang thắng lợi?
Từ Paris, phóng viên Rajini Vaidyanathan của BBC nhận định:
“Kerry đã đôi lần trình bày những lý lẽ được ông chuẩn bị kỹ từ trước để kêu gọi ủng hộ cho hành động quân sự ở Syria, nhưng ở Paris chúng ta còn nghe ông ấy thuyết trình bằng tiếng Pháp rất chuẩn. Bên cạnh đó, có thể dễ dàng nhận thấy tâm huyết của ông ấy khi ông ấy nói về điều mà ông ấy tin là sự vi phạm trắng trợn các chuẩn mực quốc tế của chế độ Syria.
Kerry đang lãnh phần trách nhiệm nặng nề cho ông chủ của mình là Tổng thống Barack Obama. Ông muốn trở về Washington với kết quả gì đó cụ thể. Các quan chức Mỹ cảm thấy rằng họ đã có những thắng lợi chủ chốt – trong đó có việc Đức quyết định ký vào một bản tuyên bố kêu gọi cộng đồng quốc tế đáp trả mạnh mẽ Syria ở hội nghị Thượng đỉnh G20 vừa qua ở Nga.
Ngoại trưởng Kerry dường như ngụ ý rằng một số nước Ả Rập mà ông gặp gỡ ở Paris cũng sẽ thông báo ủng hộ tuyên bố này trong những ngày tới. Tuy nhiên điều mà ông muốn là sự ủng hộ thẳng thừng cho hành động quân sự.”
BBC
