Các công ty địa ốc từng một thời ăn nên làm ra, bỗng dưng ế ẩm, thị trường bất động sản vắng tanh như chùa Bà Đanh, mặc cho chính phủ bày đủ các trò để cứu nhưng dường như càng cứu thì địa ốc càng đóng băng, càng chết mòn chết mỏi. Và, để cứu mình, một số doanh nghiệp trong lĩnh vự địa ốc đã huyển loại hình từ doanh nghiệp, công ty xuống dạng cò con, nhà thầu nhỏ để mua nhà cũ, mua đất ế, đầu tư và bán với giá thấp, mức lãi cũng chẳng là bao nhưng dù sao thì với những doanh nghiệp trong tình trạng hết dần chết mòn này, kiếm được hạt gạo nào mừng hạt gạo ấy.
Địa ốc chạy gạo từng bữa
Một giám đốc công ty địa ốc ở Hoàng Mai, Hà Nội, bộc bạch với chúng tôi là anh sẵn sàng lái taxi nếu như thu nhập tài xế taxi có mức lương trên 5 triệu đồng mỗi tháng. Nói là sẵn sàng lái taxi để thấy rằng việc chuyển sang loại hình cò con là một chọn lựa khả thể và sáng suốt. Chính nhờ sớm chuyển loại hình nên anh tồn tại được cho đến ngày hôm nay. Nếu như anh cũng ngồi chờ vào chính sách và những đồng cứu nguy của chính phủ, không chừng bây giờ anh cũng đã knock-out như bao doanh nghiệp khác.
Giám đốc này nói thêm rằng thị trường bất động sản Việt Nam giống như một cây sung được bơm quá nhiều thuốc kích thích, nó cho trái đầy cây, chỗ nào cũng thấy trái nhưng lại không có lá để quang hợp, rễ cây cũng quá ít để hút nước nên trái sớm bị chín héo. Và giai đoạn bây giờ của thị trường bất động sản chính là giai đoạn hằng đêm trái sung rụng như mưa xuống gốc, tiếng trái mới rụng va vào những trái thối nằm sẵn dưới gốc phát ra âm sắc nghe rất khó chịu và mùi thối của nó cũng ngày càng nặng hơn.
Thị trường bất động sản Việt Nam giống như một cây sung được bơm quá nhiều thuốc kích thích, nó cho trái đầy cây, chỗ nào cũng thấy trái nhưng lại không có lá để quang hợp, rễ cây cũng quá ít để hút nước nên trái sớm bị chín héo
Nói đến đây, anh lắc đầu và kết luận rằng mọi biện pháp của chính phủ đối với thì trường bất động sản ngay từ những ngày mới chộn rộn cho đến nay đều đóng vai trò những mũi thuốc kích thích. Và đây là thời điểm cây sung này phải rụng sạch trái. Nếu đủ sức thì còn hy vọng mùa trái khác, nếu không may mắn, nó sẽ khô héo và chết luôn. Và rất tiếc là những cây sung này khi chết đi, nó để lại hàng loạt các loại nấm bệnh cho nhiều cây sung khác và có thể kéo cả rừng sung chết héo theo nó. Đó là bi kịch chưa có lối thoát đối với các doanh nghiệp bất động sản.
Ông Phẩm, kế toán trưởng của một công ty địa ốc ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội thổ lộ cho chúng tôi biết rằng gần hai năm nay, công ty của ông chưa hề có khoản thu nào từ những công trình đã xây dựng nhưng đang đắp mền, dường như càng hạ giá các căn biệt thự xuống mức thấp, khách tới hỏi thăm càng thưa dần. Chỉ riêng tiền lương của nhân viên công ty và công nhân xây dựng công trình, con số nợ đã lên đến gần hai mươi tỉ đồng nhưng không có cách nào chữa cháy.
Cuối cùng, công ty của ông phải chuyển sang thị trường gọi là “phân khúc nhà ở cho người có thu nhập thấp”. Các doanh nghiệp duy trì tồn tại bằng cách mua những căn nhà nhỏ do những doanh nghiệp khác bán thanh lý để sửa chữa, nâng cấp và bán kiếm lãi. Thường thì những căn nhà có giá từ 600 triệu đồng đến 900 triệu đồng được nhắm đến, sau khi sửa chữa, nâng cấp, nó được bán với giá chừng 1 đồng tỉ đến 1,2 tỷ đồng.
Nhưng, trong vấn đề gọi là cò con này, ông Phẩm cho biết thêm là rất khó để tồn tại. Giỏi lắm cũng chỉ duy trì tránh phá sản và trả lương nhỏ giọt cho công nhân, hoàn toàn không có lãi của quí kinh doanh hoặc năm kinh doanh. Thậm chí, muốn mua nhà để phục hồi, nâng cấp mà bán lại, cũng phải đụng đến chuyện vay vốn ngân hàng và hàng trăm thứ chi phí rắc rối, nhiêu khê phát sinh khiến cho đồng vốn vay được mòn dần như cây kẹo đường bị mút qua nhiều bận. Và, cái gọi là tiền cho vay của phân khúc nhà cho người có thu nhập thấp cũng lắm nỗi nhiêu khê.
Gần hai năm nay, công ty của ông chưa hề có khoản thu nào từ những công trình đã xây dựng nhưng đang đắp mền, dường như càng hạ giá các căn biệt thự xuống mức thấp, khách tới hỏi thăm càng thưa dần
Một công ty địa ốc
30 ngàn tỉ cho người thu nhập thấp đầy nghịch lý
Ông Hiển, chủ một công ty địa ốc ở Hà Đông, chia sẻ với chúng tôi rằng tuy công ty của ông đã duy trì tồn tại dựa vào phân khúc nhà cho người có thu nhập thấp từ hai năm nay nhưng trên thực tế, gói giải ngân 30 ngàn tỉ đồng mà chính phủ rót xuống để cứu địa ốc chứa đầy nghịch lý. Vì với mức lương hiện tại của giới công nhân, người lao động ở các công xưởng thì không thể xếp họ vào nhóm có thu nhập thấp nếu xét theo bản lương của Bộ Lao động – Thương binh và xã hội. Nhưng nếu xét theo thực giá địa ốc hiện tại tuy đã giảm giá, thì e rằng họ phải tốn vài kiếp mới mua được cái loại nhà dành cho người có thu nhập thấp.
Ví dụ như một người làm công nhân có mức lương 5 triệu đồng mỗi tháng, hiển nhiên họ không được xếp vào diện thu nhập thấp theo tiêu chí ở một số văn bản dưới luật hiện hành. Nhưng thử hỏi, hai vợ chồng với mức thu 10 triệu đồng mỗi tháng, trừ mọi khoản chi phí, sẽ dư được bao nhiêu, và họ có đủ điều kiện hay gan liều để vay vài trăm triệu đồng mua một căn hộ chung cư?
Đó chỉ mới nói đến chung cư, chứ nếu nói đến nhà dạng cấp bốn, nếu bán với giá dưới một tỉ đồng thì công ty địa ốc xem như uống nước lã, không có lãi bởi mức phí đầu tư đã ngót nghét khoản tiền này, mà bán với giá này thì chỉ có nhà giàu mới có tiền để mua, người có thu nhập thấp dù có chiêm bao cũng không thể buớc qua cửa những ăn nhà cấp bốn như thế.
Gói ba mươi ngàn tỷ của chính phủ không làm được gì, cái đối tượng để thực hiện cái gói 30 ngàn tỉ là không có và không có giải ngân được trong đó bởi vì cái số mà đạt được yêu cầu đó rất là ít. Thứ hai nữa là cái người (chuyên trách) mà để tìm cái người (đối tượng) của gói 30 ngàn tỉ là không có
Một người đang làm công nhân cầu đường, tên Hải, than thở với chúng tôi: “Nhà đất họ đang đóng băng, đất đai ngoài này bán bữa nay lỗ kinh lắm. Só sức mua bán hồi trước thì chưa được một nửa. Người thu nhập thấp thì bao giờ mới mua được nhà, ngoài này mua một chung cư không, bét nhất cũng hai tỷ, huống gì là nhà, đất.”
Chủ một công ty địa ốc ở Hà Đông, chia sẻ với chúng tôi rằng: “Gói ba mươi ngàn tỷ của chính phủ không làm được gì, cái đối tượng để thực hiện cái gói 30 ngàn tỉ là không có và không có giải ngân được trong đó bởi vì cái số mà đạt được yêu cầu đó rất là ít. Thứ hai nữa là cái người (chuyên trách) mà để tìm cái người (đối tượng) của gói 30 ngàn tỉ là không có. Ví dụ như á doanh nghiệp hiện nay bị nợ xấu quá nhiều, họ không có khả năng tín chấp ngân hàng để vay vốn duy trì… Mà không có duy trì thì vấn đề cầu nối để khách hàng mua là không có. Còn những người mà theo qui định trong các văn bản thì không có, ít có ai có đủ các yêu ầu để vay 30 ngàn tỉ này. Cái người mà để vay trong gói 30 ngàn tỉ là hầu như không có, người thu nhập thấp vẫn khó mua nhà…”
Hiện tại, vấn đề chỗ ở của người có thu nhập thấp vẫn là một vấn đề nhức nhối, người lao động luôn phải đối diện với khoản tiền thuê nhà hằng tháng. Và tuy rằng khoản cho vay mà chính phủ đã đề xuất nhằm hỗ trợ cho người có thu nhập thấp mua nhà nói nghe to tiếng nhưng đến nay vẫn chưa đến đúng đối tượng cần nó. Phần lớn số tiền này được phù phép nhằm cứu một số ngân hàng để duy trì hoạt động.
Như lời một giám đốc ngân hàng yêu cầu giấu tên khẳng định số tiền mà chính phủ nói là cho người có thu nhập thấp vay để mua nhà mà trong đó ngầm cứu thị trường bất động sản hoàn toàn không đúng mục đích, nó vẫn đang lưu thông trên thị trường thông qua việc cho các doanh nghiệp vay với lãi suất thấp và cơ hội vay để mua nhà hầu như không có. Mà nếu có, nó cũng chẳng cứu được thị trường bất động sản. Bởi cái bong bóng bất động sản đã quá căng, khi bị xì hơi, nó trở nên dúm dó, nhăn nheo, rất khó phục hồi trạng thái ban đầu.
Hay nói cụ thể hơn là giá bất động sản đã bị thổi quá phồng, trong đó chứa cả khoản chung chi, hối lộ, đút lót và cổ phần ma, nếu bây giờ, bán cho người có thu nhập thấp với mức khả dĩ họ mua được thì doanh nghiệp bất động sản sẽ phá sản ngay tức khắc!
