Nhà tù là người thầy vĩ đại nhất của ông Mandela

Tác giả Richard Stengel coi ông Nelson Mandela – nhà hoạt động chống a-pac-thai, khôi nguyên giải Nobel hòa bình và người đã dẫn dắt Nam Phi đến chỗ dân chủ – một gương sáng gây khích lệ cho tất cả mọi người.

Tác giả cuốn sách Phong cách Mandela: 15 bài học về cuộc sống, tình yêu, và lòng can đảm, ông Richard Stengel, chụp cùng với ông Mandela

Ông Stengel nói: “Tôi sẽ không mong ước mọi người sẽ phải đối mặt với tất cả các cuộc tranh đấu mà ông đã có, nhưng tôi nghĩ có rất nhiều bài học ông có thể dậy cho chúng ta rằng chúng ta có thể tận dụng đời sống của chúng ta bằng những cách thường ngày. Ta không cần phải là nguyên thủ quốc gia hay một nhà lãnh đạo cách mạng mới hiểu được một số trong các bài học quan trọng của cuộc đời mà ông chỉ dậy.”

Ông Stengel nêu ra rằng tài lãnh đạo dường như nằm trong gen của ông Nelson Mandela.

Ông nói: “Ông xuất thân từ một nguồn gốc quyền quý Phi châu. Thân phụ ông là một trưởng tộc. Khi thân phụ ông qua đời, ông được quốc vương của bộ tộc địa phương nuôi dậy. Ông đã thấm nhuần các tập tục lịch sử Phi châu. Tôi nghĩ điều đó giúp hình thành người thanh niên nơi ông.”

Nhưng có lẽ ảnh hưởng mạnh nhất đối với ông Nelson Mandela mà chúng ta biết hôm nay, theo ông Stengel, là 27 năm mà nhà hoạt động chống apácthai này đã trải qua trong nhà tù. Thoạt đầu là một người ủng hộ kháng chiến bất bạo động, ông Mandela cuối cùng đã thành lập cánh quân sự của Ðại hội Dân tộc Phi châu, và lãnh đạo một chiến dịch đánh bom nhắm vào các mục tiêu quân sự và chính quyền. Ông đã bị bắt và bị kết tội phá hoại và các tội khác đối với nhà nước.

Con người xuất hiện khỏi nhà tù vào 71 tuổi, theo ông Stengel, là một con người rất khác với con người lúc vào tù.

Ông phân tích: “Khi ông vào tù năm 1964, ông là một nhà cách mạng nóng nảy, dễ xúc động không phải lúc nào cũng kiềm chế được. Và con người ông trở thành sau này là một tấm gương tự chế và trưởng thành. Nhà tù đã dậy ông điều đó, bởi vì điều duy nhất mà ta có thể kiềm chế trong tù là chính bản thân mình. Ðiều đó khiến ông trở nên mạnh mẽ hơn, thay vì làm ông yếu đi.”

Nhà tù cũng dậy cho ông Mandela về kỷ luật và tập trung. Ông Stengel nói trong căn ngục nhỏ bé của ông, ông Nelson Mandela cũng phát hiện ra được can đảm là gì.
Ông Stengel nói: “Can đảm không phải là không sợ hãi. Can đảm là thắng thế được sự sợ hãi mà ta có. Ông luôn nói với tôi rằng ông đã khiếp sợ. Tôi lấy làm ngạc nhiên bởi vì một vị anh hùng vĩ đại này lại nói với ông rằng ông khiếp sợ. Ðiều ông có thể nói là can đảm có được không phải vì không sợ hãi, mà là vì tìm ra được một cách để đè nén nó, khắc phục nó, trấn áp nó.”

Ông Stengel nói trong gần ba thập niên ở tù, ông Mandela đã có đủ thời giờ để hiểu được những sự sợ hãi của người da trắng và những sự bất mãn của người da đen. Ông đã học được cách nhìn thấy cái tốt nơi những người khác, và đặt mình vào địa vị những người không đồng ý với mình. Quan niệm đó giúp ông nhận ra được rằng cuộc đời không phải chỉ là trắng và đen, mà còn có những cái bóng màu xám.