Nhà Trắng muốn Quốc hội Mỹ hoãn biểu quyết về tấn công Syria nhưng Tổng thống Barack Obama và đồng minh vẫn bảo lưu lựa chọn giải pháp quân sự.
Tổng thống Obama nói Mỹ “không phải là sen đầm” – Ảnh: AFP
Sáng 11.9 (giờ VN), Tổng thống Mỹ Barack Obama có bài phát biểu trước toàn dân về những diễn biến mới nhất đối với vấn đề Syria, theo ABC News. Với thông điệp được cho là đã thay đổi một phần lớn so với nội dung được chuẩn bị trước đó, ông Obama hoan nghênh đề xuất cho Syria giao nộp vũ khí hóa học để tránh bị tấn công và đề nghị Quốc hội hoãn lại cuộc bỏ phiếu cho phép chính thức mở chiến dịch quân sự nhằm vào quốc gia Trung Đông.
Tổng thống Obama cũng xác nhận sẽ phái Ngoại trưởng John Kerry gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov tại Geneva (Thụy Sĩ) vào ngày 12.9, đồng thời nói thêm rằng: “Tôi sẽ tiếp tục các cuộc thảo luận riêng với Tổng thống Nga Vladimir Putin”. Ông còn cho biết Mỹ sẽ làm việc cùng 2 đồng minh Pháp và Anh với sự tham vấn của Nga và Trung Quốc để thúc đẩy nghị quyết về kế hoạch giao nộp vũ khí hóa học của Syria tại HĐBA LHQ.
Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng vẫn thận trọng tuyên bố còn quá sớm để biết được kế hoạch đó có thành công hay không và các lực lượng duy trì trạng thái sẵn sàng cho một hành động giới hạn về quy mô và thời gian nếu con đường ngoại giao thất bại. Ông còn nhấn mạnh Mỹ không phải là “sen đầm thế giới” và “quân đội Mỹ không làm mấy vụ lẻ tẻ”, nhưng tấn công Syria là “hành động cần thiết” để trừng phạt hành động dùng vũ khí hóa học và bảo vệ lợi ích của Mỹ. Tương tự, AFP ngày 11.9 dẫn lời Tổng thống Pháp Francois Hollande tuyên bố nước này vẫn sẵn sàng “trừng phạt” Syria khi cần.
Trong khi đó, phát biểu với Đài truyền hình al-Maydeen tại Li Băng, Ngoại trưởng Syria Walid Muallem cho biết nước ông cam kết sẽ lập tức mở cửa các địa điểm cất giấu vũ khí hóa học. “Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ sáng kiến liên quan đến vũ khí hóa học ở Syria và chúng tôi sẵn sàng hợp tác. Theo một phần của kế hoạch, chúng tôi dự định sẽ tham gia Hiệp ước về vũ khí hóa học”, ông Muallem nói. Được biết, Syria là một trong 5 nước trên toàn cầu không ký vào hiệp ước trên bên cạnh CHDCND Triều Tiên, Angola, Ai Cập và Nam Sudan.
Mặc dù vậy, các nỗ lực ngoại giao bắt đầu gặp trắc trở khi Nga, bên đưa ra đề xuất đột phá nói trên, tuyên bố sẽ không chấp nhận bất cứ nghị quyết nào đổ lỗi cho chính quyền Syria sử dụng vũ khí hóa học hay đưa ra tối hậu thư nào đó. Kênh truyền hình RT dẫn lời Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng thỏa thuận buộc phía Syria giao nộp kho vũ khí hóa học chỉ có thể được triển khai nếu Mỹ và các đồng minh cam kết hủy bỏ kế hoạch dùng vũ lực chống Damascus. Ngược lại, Mỹ và đồng minh Anh, Pháp một mặt kêu gọi nhanh chóng triển khai đề xuất của Nga nhưng muốn có một nghị quyết nêu rõ thời hạn cũng như biện pháp trừng phạt nếu Syria không tuân thủ cam kết.
Thụy Miên