Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 20.3 bắt đầu chuyến thăm lịch sử đến Cuba trong sự chào đón của người dân nước này.
Một du khách người Na Uy tại Havana mặc chiếc áo có in hình ông Obama – Ảnh: Reuters
Theo AFP, ông Obama trở thành Tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên đến thăm Cuba trong 88 năm qua. Đây được xem là điều không thể tưởng tượng trước tháng 12.2014, thời điểm chủ nhân Nhà Trắng và Chủ tịch Cuba Raul Castro thông báo về tiến tới bình thường hóa quan hệ song phương.
Theo thông báo từ Washington, trong khuôn khổ chuyến thăm 3 ngày, Tổng thống Obama đi thăm khu phố cổ của thủ đô Havana vào tối 20.3 (giờ địa phương), hội đàm với Chủ tịch Castro hôm 21.3 và dự khán một trận đấu bóng chày trước khi rời Cuba ngày 22.3.
Theo Reuters, Cuba đã triển khai lực lượng dày đặc, bao gồm cảnh sát mặc thường phục, tại thủ đô Havana để bảo vệ an ninh trong khi công nhân tất bật trang hoàng thành phố. Sau mấy chục năm sống trong vòng bao vây cô lập của Mỹ, nhiều người Cuba rất đón chờ chuyến thăm của nhà lãnh đạo Mỹ.
Các tấm biển chào mừng với hình ảnh ông Castro và ông Obama được dựng trên nhiều con đường và trở thành điểm chụp ảnh thu hút người qua lại. Đến nay, hai nước đã mở lại đại sứ quán, ký nhiều thỏa thuận thương mại về viễn thông, hàng không, đồng thời mở rộng hợp tác trong lĩnh vực thực thi pháp luật và bảo vệ môi trường.
“Các nhà lãnh đạo đã rất can đảm khi đồng ý tái thiết lập quan hệ”, một giáo viên tại Havana nói, còn nhà văn Cuba nổi tiếng Leonardo Padura viết trên mạng: “Tổng thống Mỹ đến Cuba trên chiếc Air Force One và được chào đón bằng những nụ cười, tiếng vỗ tay và biểu ngữ. Ngay cả trong giấc mơ, tôi chưa bao giờ thấy một điều như vậy”.
Tuy nhiên, giữa hai bên vẫn tồn tại những khác biệt lớn, đáng kể nhất là lệnh cấm vận Cuba đã kéo dài 54 năm qua của Mỹ. Theo Reuters, Tổng thống Obama nhiều lần đề nghị quốc hội Mỹ dỡ bỏ cấm vận nhưng bị đảng Cộng hòa, vốn đang kiểm soát lưỡng viện, cản trở.
Thay vào đó, chủ nhân Nhà Trắng phải sử dụng quyền hành pháp để nới lỏng những hạn chế về đi lại và giao thương. Cuba còn không hài lòng việc Mỹ tiếp tục chiếm đóng căn cứ hải quân tại Guantanamo cũng như hậu thuẫn giới đối lập ở nước này. Về phía mình, Mỹ chỉ trích chính phủ Cuba “hành xử mạnh tay” với những người bất đồng.
Mâu thuẫn liên quan đến vấn đề này phần nào thể hiện qua phát biểu của các bên ngay trước thềm chuyến thăm. AFP dẫn lời Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez khẳng định cải cách chính trị và kinh tế không nằm trong nội dung hội đàm giữa Chủ tịch Castro và Tổng thống Obama. Ngược lại, phó phát ngôn viên Nhà Trắng Ben Rhodes tuyên bố đề tài này sẽ được đề cập, và rằng ông Obama cũng sẽ gặp một số nhân vật bất đồng Cuba.
Trùng Quang
