Ông Putin đã ca ngợi việc Crimea sáp nhập vào Nga
Hoa Kỳ và EU lên án chuyến thăm đầu tiên của Putin đến Crimea kể từ khi bán đảo này sáp nhập vào Nga.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói chuyến đi là một động thái “gây kích động và không cần thiết”, trong khi chính phủ ở Kiev gọi đây là một sự “xâm phạm trắng trợn chủ quyền của Ukraine”.
Ông Putin đã ca ngợi việc Crimea chọn sáp nhập vào Nga tại lễ kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Phát xít Đức thời Đệ nhị Thế chiến.
Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Ukraine Arsen Avakov nói ít nhất 20 tay súng thân Nga và một sỹ quan an ninh của Ukraine đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh ở thành phố cảng Mariupol.
Chính phủ cho biết một vụ nổ súng đã xảy ra sau khi những người ủng hộ Nga tấn công và một trụ sở cảnh sát. Tuy nhiên, một số nhân chứng tại địa phương cáo buộc lực lượng an ninh đã nổ súng vào những người biểu tình không có vũ trang sau khi họ tiến vào tòa nhà.
Giới chức địa phương cho biết bảy người đã thiệt mạng và 39 người khác bị thương.
Crimea đã bỏ phiếu để sáp nhập vào Nga hồi tháng Ba, trong cuộc trưng cầu dân ý bị phương Tây và Kiev xem là bất hợp pháp.
Những người ly khai thân Nga ở Donetsk và Luhansk đang lên kế hoạch tổ chức trưng cầu dân ý vào ngày 11/5.
Phe ly khai hiện vẫn chiếm giữ nhiều tòa nhà công quyền ở miền đông, bất chấp chiến dịch quân sự do Kiev triển khai. Hàng chục người đã thiệt mạng trong các vụ đụng độ.
Một màn trình diễn của không quân Nga ở Sevastopol
‘Không thích hợp’
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Jen Psaki gọi chuyến thăm của ông Putin là động thái “gây kích động và không cần thiết”, đồng thời nhấn mạnh “Crimea thuộc về Ukraine và chúng tôi tất nhiên là không thừa nhận hành động bất chính và bất hợp pháp của Nga.”
Trong khi đó, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, bà Laura Magnuson, nói chuyến thăm sẽ chỉ “châm ngòi cho căng thẳng”.
“Một ngày quan trọng trong lịch sử mà chúng ta cũng chia sẻ, dành để vinh danh sự hy sinh và tưởng niệm hàng triệu người thiệt mạng trong Đệ nhị Thế chiến, không nên bị sử dụng làm công cụ để tái khẳng định việc sáp nhập Crimea một cách bất hợp pháp”.
Tổng Thư ký Nato Anders Fogh Rasmussen nói chuyến thăm của ông Putin là “không thích hợp”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov đã có cuộc điện đàm hôm 9/5, tuy nhiên hai bên sau đó chỉ tái khẳng định lập trường của mình.
Bà Psaki nói Nga nên yêu cầu phe ly khai hạ vũ khí và hủy bỏ kế hoạch tổ chức trưng cầu dân ý.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết ông Lavrov đã thúc giục Hoa Kỳ sử dụng ảnh hưởng của mình để buộc Kiev ngưng các chiến dịch quân sự nhằm vào phía ly khai.
Người biểu tình leo lên một chiếc thiết giáp bị hư hại sau ở Mariupol sau các vụ đụng độ bạo lực tại đây
‘Mạnh mẽ hơn’
Trong chuyến thăm Crimea, ông Putin nói bán đảo này đã thể hiện lòng trung thành với “sự thật của lịch sử” qua việc chọn sáp nhập vào Nga.
Ông nói: “Vẫn còn nhiều việc phải làm trước mắt, nhưng chúng ta sẽ vượt qua mọi khó khăn vì giờ đây chúng ta đã có nhau, đồng nghĩa với việc chúng ta đã trở nên mạnh mẽ hơn.”
Phóng viên BBC ở Sevastopol, Daniel Sandford, nói Putin được chào đón như một người anh hùng khi ông bước qua quảng trường chính và bắt tay người dân Crimea.
Ông Putin trước đó đã có bài phát biểu trước hàng nghìn người tham dự lễ diễu binh ở Quảng Trường Đỏ và cam kết sẽ bảo vệ “Đất mẹ”.
Một lễ tưởng niệm ngắn đã được chính phủ tạm quyền Ukraine tổ chức tại công viên chính ở thủ đô Kiev.
Chính quyền Ukraine lo ngại rằng phe thân Nga sẽ tìm cách kích động bạo lực nếu các lễ kỷ niệm được tổ chức rầm rộ.
Phát xít Đức đã xâm lược Liên xô, vốn từng bao gồm Ukraine, vào tháng Sáu năm 1941. Crimea được trao cho Ukraine vào năm 1954.
