TN – Với tựa đề Vì sao Việt Nam và Mỹ là bạn tốt của nhau hơn bạn nghĩ, báoChicago Tribune có bài xã luận nêu bật những lý do thúc đẩy mối quan hệ giữa 2 nước nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Barack Obama.
Ông Barack Obama sẽ là tổng thống Mỹ thứ 3 thăm Việt Nam kể từ khi 2 nước bình thường hóa quan hệ ngoại giao
Bài viết đăng ngày 19.5 nhận định Việt Nam đang là một đối tác kinh tế quan trọng của Mỹ ở châu Á với nhà máy Nike đặt ở đây, McDonald’s cũng đã mở nhà hàng đầu tiên ở Việt Nam cách đây 2 năm.
Nhưng theo Chicago Tribune, thương mại là mối quan hệ dễ tạo lập dẫu giữa 2 cựu thù. Cái đáng nói hơn là Việt Nam và Mỹ đang nhận thấy cần phải thắt chặt quan hệ quân sự. Việt Nam muốn Mỹ hủy bỏ lệnh cấm vận vũ khí, từ đó Việt Nam có thể mua máy bay và các thiết bị quân sự khác từ Mỹ. Trong những ngày qua, trước thềm chuyến thăm của Tổng thống Obama đã rộ nhiều thông tin về việc Mỹ có thể làm điều này.
Hải quân Mỹ cũng có yêu cầu riêng của mình: được tiếp cận thường xuyên vào cảng Cam Ranh. Với Mỹ, cảng Cam Ranh là một địa danh rất quen thuộc bởi trong thời chiến, nó đóng một vai trò quan trọng với quân đội Mỹ. Đó từng là một trung tâm hậu cần then chốt, một căn cứ chiến lược cho máy bay chiến đấu và một địa điểm chính chữa trị lính Mỹ bị thương. Đó là chuyện trước đây.
Còn bây giờ, Việt Nam và Mỹ có lý do quan trọng để hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng: cả 2 đều lo ngại trước mối đe dọa từ Trung Quốc, theo Chicago Tribune. Giữa lúc Trung Quốc đang tác oai tác quái ở ở Thái Bình Dương, Mỹ có nhiệm vụ phải phô trương sức mạnh để duy trì hòa bình.
Cùng với một số quốc gia khác trong khu vực, Việt Nam cần Mỹ trong vai trò gìn giữ hòa bình và bảo vệ.
Năm ngoái, Trung Quốc đã khiến cho các nước láng giềng thêm phần lo lắng, khi đẩy mạnh các hoạt động phi pháp ở Trường Sa như xây dựng đảo nhân tạo, biến nhiều nơi thành các tiền đồn quân sự và tuần tra ở các vùng biển giữa Việt Nam và Philippines như thể phần lớn vùng biển đó là của mình.
Hẳn không phải là thế. Mỹ đã thách thức các tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc bằng cách cho tàu chiến và máy bay qua khu vực này. Mới vừa qua, Trung Quốc đã phải tung máy bay chiến đấu đến bay cản một máy bay trinh sát của Hải quân Mỹ.
Cuộc tranh chấp chủ quyền ở Trường Sa liên quan đến nhiều quốc gia và không dễ giải quyết. Nhưng Washington cần phải chặn Bắc Kinh chiếm quyền ở đó.
Mỹ cũng đã thắt chặt quan hệ quân sự với Philippines, một nước khác có quan hệ lịch sử với Mỹ và nghi ngại Trung Quốc.Thắt chặt quan hệ với Việt Nam và Philippines là bằng chứng rõ ràng trong cam kết của Mỹ đối với khu vực Thái Bình Dương và các tuyến đường biển quan trọng ở đó. Mỹ có thể cung cấp cho Việt Nam các tàu tuần tra và các thiết bị khác trong bối cảnh Vịnh Cam Ranh là nơi neo đậu dễ dàng nằm gần Trường Sa.
Báo Chicago Tribune cũng đề cập đến một số bất đồng giữa Việt Nam và Mỹ nhưng kết luận rằng Mỹ không thể ngó lơ trước mối đe dọa từ Trung Quốc cũng như các lợi ích chung ngày càng lớn với Việt Nam. Lịch sử là bất biến nhưng thời gian không đứng yên một chỗ!
Kiều Oanh
