Tuyên bố của nhà ngoại giao hàng đầu Hoa Kỳ được đưa ra hôm 26/8 trong thông báo về hạn chế thị thực với các công dân Trung Quốc tham gia vào việc quân sự hóa Biển Đông.
Ngoại trưởng Mike Pompeo nói thêm rằng Hoa Kỳ “tôn trọng quyền chủ quyền của tất cả các quốc gia, bất kể quy mô, và mong muốn duy trì hòa bình và bảo vệ tự do trên biển theo cách phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Ông Pompeo cho biết rằng Bộ Ngoại giao hôm 26/8 “bắt đầu áp đặt các hạn chế thị thực đối với các cá nhân” của Trung Quốc “chịu trách nhiệm hoặc đồng lõa với việc bồi đắp, xây dựng quy mô lớn, hoặc quân sự hóa các vị trí đang bị tranh chấp ở Biển Đông”, hoặc “tham gia” cùng với Trung Quốc “dùng biện pháp cưỡng ép đối với các nước Đông Nam Á có tranh chấp ở Biển Đông để ngăn cản các nước này tiếp cận các nguồn tài nguyên ngoài khơi”.
“Những cá nhân này từ nay sẽ không được phép nhập cảnh vào Hoa Kỳ và các thành viên trực tiếp trong gia đình họ cũng có thể phải chịu các hạn chế về thị thực này”, ông Pompeo nói trong thông cáo, nhưng không cho biết cụ thể tên, tuổi của các công dân Trung Quốc đó.
Mỹ hỗ trợ TP HCM phát triển Trung tâm Điều hành Thông minh
Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày 26/8, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã đưa thêm 24 doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc, trong đó có một số công ty thành viên của Công ty Xây dựng Truyền thông Trung Quốc (CCCC), vào danh sách bị trừng phạt vì tham gia vào việc xây dựng và quân sự hóa Biển Đông.
Phía Mỹ nói rằng việc Trung Quốc sử dụng các doanh nghiệp nhà nước như CCCC vào việc nạo vét và bồi đắp đảo nhân tạo ở các khu vực tranh chấp trên Biển Đông đã “gây bất ổn trong khu vực, gây tổn hại quyền chủ quyền của các láng giềng, và hủy hoại môi trường một cách nặng nề”.
“Hoa Kỳ sẽ hành động cho đến khi chúng tôi thấy Bắc Kinh chấm dứt hành vi cưỡng ép của họ tại Biển Đông, và chúng tôi sẽ tiếp tục sát cánh cùng các đồng minh và đối tác trong việc chống lại hành động gây bất ổn này”, Ngoại trưởng Pompeo nói.
Hôm 27/8, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói tại cuộc họp báo thường kỳ rằng “các hoạt động xây dựng của Trung Quốc trên lãnh thổ của mình hoàn toàn nằm trong chủ quyền của nước này và không liên quan gì đến quân sự hóa”.
Ông Triệu nói thêm rằng “sự tham gia của các công ty và cá nhân Trung Quốc vào các hoạt động xây dựng nội địa là hợp pháp, đúng luật và không thể bị chê trách”.
Hồi tháng Bảy, ông Pompeo lên tiếng chỉ trích Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phá vỡ cam kết không quân sự hóa Biển Đông trong chuyến thăm Nhà Trắng năm 2015.
Trước đó, nhà ngoại giao này cho biết rằng Mỹ ‘xem xét kỹ’ pháp lý trước khi nêu rõ lập trường về Biển Đông.
