Luật Sư Habiba Simjee nói về tình trạng của di dân không giấy tờ.
LOS ANGELES, California – Lúc 7 giờ tối Thứ Hai, 21 Tháng Mười Một, Trung Tâm Dịch Vụ Pháp Lý Luật Khoa UCLA tổ chức buổi nói chuyện với sinh viên và thân nhân không có giấy tờ hợp pháp của họ tại phân khoa luật đại học UCLA.
Đề tài này trở nên nóng bỏng sau những lời tuyên bố trong khi tranh cử của ông Donald Trump về việc trục xuất hơn 11 triệu người di dân không giấy tờ trên đất Mỹ về nước mặc dù vẫn chưa có dấu hiệu gì chứng minh ông sẽ thực hiện những gì ông hứa hẹn với cử tri.
Tuy những hướng dẫn về luật lệ di trú nhắm vào số đông dân gốc Hispanic xuất phát từ Mexico, nhưng vẫn có thể được áp dụng cho những sinh viên Việt Nam du học hay người Việt sang Mỹ du lịch, vì lý do nào đó, ở lại quá thời hạn cho phép.
Bắt đầu buổi nói chuyện, Luật Sư Habiba Simjee trấn an mọi người rằng dù ai là tổng thống đi nữa thì luật lệ vẫn là luật lệ.
Bà nói: “Tất cả mọi người ở Hoa Kỳ, bất kể tình trạng di trú, đều có quyền và được Hiến Pháp bảo vệ. ‘Thẻ Đỏ’ được in ra để giúp di dân nói lên quyền của mình và tự vệ, chống lại những vi phạm hiến pháp.”
“Biết và nói lên quyền của mình, người di trú bất hợp pháp, sẽ là một điều hữu ích khi nhân viên Sở Di Trú đến nhà,” bà dặn dò.
Việc đầu tiên phải nhớ là cảnh sát địa phương và cảnh sát di trú (ICE) là hai cơ quan khác nhau, và cảnh sát tại California không có quyền xét giấy tờ liên quan đến tình trạng di trú của di dân, trong lúc đang làm việc, đang lái xe hay đang ở nhà.
Riêng về nhân viên Sở Di Trú, mọi người phải bình tĩnh khi đương đầu với họ.
Trong trường hợp họ bất ngờ ập vào chỗ làm việc, mọi người không nên túa chạy mà cứ thong thả tản mác ra chung quanh. Khi họ chận hỏi người nào thì người đó từ tốn hỏi là có phải tôi bị bắt hay không. Nếu bị bắt, thì đòi cho coi trát tòa và kiểm soát thật kỹ coi có đúng tên mình hay không.
Trong trường hợp họ ập vào nhà, gia chủ không nên mở cửa mời họ vào mà hỏi là có trát tòa để bắt ai không, hay là có trát lục xét gia cư.
Trát gì thì cũng nói họ nhét qua kẽ hở dưới cửa và xem xét thật kỹ trước khi mở cửa.
Bà nhắc kỹ là có vài điều mà di dân không giấy tờ nên nhớ là luôn luôn ăn nói nhã nhặn, lịch sự và nhớ là mình có quyền im lặng, không trả lời.
Mọi người phải nhớ là không được ký bất cứ giấy tờ gì cả, ngoại trừ giấy phạt giao thông. Làm được như vậy là tốt; tất cả mọi vấn đề sẽ giao cho luật sư di trú giải quyết.
Bà nói: “Nhớ là không bao giờ tiết lộ nơi sinh gốc của mình khi không có giấy tờ hợp lệ.”
Luật Sư Vivek Mittal nói về “Deferred Action for Childhood Arrivals” (DACA).
Năm 2012, Tổng Thống Obama dùng quyền hành pháp của mình ban hành luật này, cho phép di dân bất hợp pháp vào nước Mỹ trước năm 2007 lúc chưa đến 16 tuổi được xin giấy phép lao động, có hiệu lực hai năm, và có thể xin gia hạn. Chính sách di dân này nhằm giảm bớt gánh nặng cho Sở Di Trú, không đặt trọng tâm vào những người hành xử như công dân tốt nữa.
Chính sách DACA hiện đang bị tổng thổng tân cử Donald Trump hăm he dùng quyền hành pháp hủy bỏ.
Ông Mittal khuyên những người nào chưa từng xin DACA thì không nên xin bây giờ, một hành động chẳng khác nào “lạy ông, tôi ở bụi này”.
Luật Sư Veronica Barba khuyên mọi người nên luôn sẵn sàng xuất trình giấy tờ chứng minh tình trạng di trú của mình, nếu hợp lệ.
Quan trọng nhất là mọi người phải bình tĩnh cho dù bị bắt giữ và đưa vào trại tạm giam, vì cho dù có bị tạm giam thì vẫn không chắc có nghĩa là sẽ bị trục xuất.
Cả ba người đều dặn đi, dặn lại là nên tránh đi nước ngoài. Và nếu chẳng đặng đừng phải đi thì nhớ quay về Mỹ trước ngày 20 Tháng Giêng, ngày tuyên thệ nhậm chức của ông Trump.
