Ngoại trưởng John Kerry nói quân đội Hoa Kỳ sẽ chỉ đóng vai trò ‘rất hạn chế’ tại Afghanistan sau năm 2014
Hoa Kỳ nói đã thống nhất về nội dung của hiệp định an ninh song phương với giới chức Afghanistan, nhưng còn phải đợi Kabul thảo luận.
Văn bản dự thảo của hiệp định cho phép các binh lính Mỹ tại Afghanistan sau năm 2014 được miễn trừ trước luật pháp sở tại và được xét xử theo luật pháp Mỹ.
Trước đó, Hoa Kỳ đã nói sẽ rút quân nếu hai bên không đạt được một thỏa thuận về quyền miễn trừ này.
“Chúng tôi đã nhất trí về nội dung cuối cùng của hiệp định an ninh song phương, vốn sẽ được đệ trình trước Đại hội Loya Jirga vào ngày mai,” Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry cho biết.
Tuy nhiên hiện vẫn chưa rõ có phải ông Kerry đã nói tới bản dự thảo được Bộ Ngoại giao Afghanistan đăng tải hay không.
Ông Kerry cũng bác bỏ một số tin trước đó nói Afghanistan đã yêu cầu Hoa Kỳ phải xin lỗi vì những sai sót phạm phải trong cuộc chiến kéo suốt dài 12 năm qua.
“Tôi khẳng định rằng Tổng thống [Hamid] Karzai không hề yêu cầu một lời xin lỗi nào. Không có bất cứ sự bàn bạc nào về một lời xin lỗi,” ông nói.
Ông Kerry cho biết lực lượng quân đội Hoa Kỳ đồn trú tại Afghanistan sau năm 2014 sẽ đóng “vai trò rất hạn chế”.
“Lực lượng này sẽ chỉ đóng vai trò huấn luyện, trang bị và hỗ trợ. Quân đội Hoa Kỳ sẽ không tham gia tác chiến” ông nói.
“Tổng thống Karzai cần biết rằng những vấn đề ông nêu ra với chúng tôi nhiều năm qua đã được xem xét nghiêm túc. Chúng tôi cũng rất cần biết rằng các vấn đề chúng tôi nêu ra với ông những năm qua đã được xem xét nghiêm túc.”
Cả hai bên đều từ chối đụng chạm tới một số vấn đề nhất định.
Afghanistan lâu nay vẫn chống lại việc Hoa Kỳ đột kích vào nhà thường dân, nhất là các cuộc đột kích vào ban đêm, vì cho rằng đây là việc làm gây tổn hại đến quyền bất khả xâm phạm của nữ giới tại nhà riêng.
Hoa Kỳ cũng đã nhấn mạnh rằng toàn bộ quân đội ở lại Afghanistan sau năm 2014 phải được quyền miễn trừ trước luật pháp sở tại.
Thất bại trong việc đạt được một thỏa thuận tương tự tại Iraq đã dẫn đến việc rút lui toàn bộ quân đội Hoa Kỳ khỏi đây.
An ninh được thắt chặt trước thềm Đại hội Loya Jirga
‘Lúng túng’
Loya Jirga trước đó đã bày tỏ quan ngại về tiến trình đàm phán giữa hai chính phủ.
“Những diễn biến xung quanh hiệp định an ninh này rất khó hiểu đối với chúng tôi,” ông Abdul Hanan, thượng nghị sỹ tỉnh Paktia, phía Đông Afghanistan, người sẽ có mặt tại đại hội, nói với hãng thông tấn Reuters trước khi nội dung hiệp định được hai chính phủ đồng ý.
“Rất khó để biết được bản thảo nào là phục vụ cho quyền lợi của chúng tôi, tất cả chúng tôi đều rất lúng túng.”
An ninh đã được thắt chặt trước thềm hội nghị, sau khi một vụ đánh bom tự sát diễn ra ngay phía ngoài một căn lều lớn nơi đại hội dự kiến sẽ diễn ra vào cuối tuần này.
Giới chức Hoa Kỳ nói trong một hội nghị của các bộ trưởng quốc phòng Nato hồi tháng Hai rằng liên minh này đang xem xét việc lưu lại từ 8.000 – 12.000 quân tại Afghanistan sau năm 2014.
Chính quyền Obama cũng đang thảo luận sẽ đóng góp khoảng 3.000 – 9.000 quân cho lực lượng này.
Ngay cả khi hiệp định an ninh song phương được chấp thuận tại Đại hội Loya Jirga, nó vẫn cần được quốc hội Afghanistan thông qua.
Lực lượng Taliban đã gọi cuộc họp này là âm mưu của Hoa Kỳ, và tuyên bố sẽ truy đuổi và trừng phạt các đại biểu tham gia vì tội phản bội nếu như họ quyết định thông qua hiệp định này.
